DMSO (دیمتیلسولفوکسید)
9,683,000 ﷼ – 19,355,000 ﷼
DMSO یا دیمتیلسولفوکسید، یک ترکیب آلی گوگرددار با فرمول شیمیایی C₂H₆OS است که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش به‌عنوان یک حلال قدرتمند، در صنایع مختلف از جمله داروسازی، آزمایشگاهی، صنعتی و حتی پزشکی کاربرد گسترده‌ای دارد.
شرح
DMSO یا دیمتیلسولفوکسید، یک ترکیب آلی گوگرددار با فرمول شیمیایی C₂H₆OS است که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردش به‌عنوان یک حلال قدرتمند، در صنایع مختلف از جمله داروسازی، آزمایشگاهی، صنعتی و حتی پزشکی کاربرد گسترده‌ای دارد. این ماده بی‌رنگ، شفاف و بی‌بو (یا با بویی ملایم شبیه سیر) است و یکی از معدود ترکیباتی است که می‌تواند به راحتی از پوست انسان عبور کند.
ساختار شیمیایی
DMSO از دو گروه متیل (CH₃) و یک گروه سولفوکسید (SO) تشکیل شده است. ساختار آن به شکل زیر است:
CH₃–SO–CH₃
گروه سولفوکسید باعث ایجاد قطبیت بالا در این ترکیب می‌شود، که آن را به یک حلال قوی برای ترکیبات قطبی و غیرقطبی تبدیل می‌کند.
خواص فیزیکی و شیمیایی
- فرمول شیمیایی: C₂H₆OS
- جرم مولکولی: ۷۸.۱۳ g/mol
- نقطه ذوب: ۱۸.۵ درجه سانتی‌گراد
- نقطه جوش: ۱۸۹ درجه سانتی‌گراد
- دانسیته: ۱.۱۰۰ g/cm³
- انحلال‌پذیری: به طور کامل در آب و اکثر حلال‌های آلی حل می‌شود
- فراریت: پایین
- خاصیت نفوذپذیری پوستی: بسیار بالا
یکی از ویژگی‌های برجسته DMSO توانایی آن در عبور از غشاءهای سلولی و انتقال مواد دیگر از طریق پوست است.
کاربردها
- کاربردهای آزمایشگاهی
DMSO در بسیاری از فرایندهای شیمیایی و زیستی به عنوان حلال، حامل مواد، و محافظ سلول‌ها در برابر آسیب‌های انجمادی استفاده می‌شود. در بیولوژی مولکولی، برای نگهداری سلول‌ها در نیتروژن مایع کاربرد دارد. همچنین در کریستال‌سازی پروتئین‌ها و داروها بسیار مفید است.
- کاربردهای صنعتی
در صنعت، DMSO به عنوان حلال در تولید رزین‌ها، رنگ‌ها، پوشش‌ها، جوهرها و محصولات شیمیایی استفاده می‌شود. خاصیت نفوذ بالای آن باعث می‌شود که در تمیزکننده‌های تخصصی و محلول‌های صنعتی نیز کارآمد باشد.
- کاربردهای پزشکی و داروسازی
در پزشکی، DMSO برای کاهش التهاب و درد در برخی از شرایط خاص (مثل التهاب مثانه بینابینی و دردهای مفصلی) استفاده می‌شود. برخی از محصولات دارویی موضعی نیز از DMSO برای بهبود جذب دارو از طریق پوست بهره می‌برند.
توجه: استفاده دارویی از DMSO باید صرفاً تحت نظر پزشک صورت گیرد، چرا که این ماده ممکن است باعث عبور ناخواسته مواد شیمیایی مضر از پوست شود.
- کشاورزی و دامپزشکی
در برخی موارد به‌عنوان حامل دارو برای حیوانات استفاده می‌شود. همچنین در ترکیبات ضد قارچ و ضدعفونی‌کننده در گیاه‌پزشکی نیز کاربرد دارد.
روش نگهداری
- دمای مناسب: در دمای اتاق نگهداری شود. دمای پایین‌تر از ۱۸ درجه ممکن است باعث انجماد آن شود.
- ظروف مناسب: در ظروف کاملاً بسته، ترجیحاً شیشه‌ای یا پلاستیک‌های مقاوم نگهداری شود.
- دور از نور مستقیم: نور ممکن است باعث تخریب تدریجی DMSO شود.
- دور از رطوبت و هوا: برای جلوگیری از جذب رطوبت و اکسیژن اضافی که ممکن است خواص آن را تغییر دهد.
نکات ایمنی
- تماس با پوست: DMSO می‌تواند از پوست عبور کرده و مواد محلول در خود را نیز با خود حمل کند. بنابراین استفاده از دستکش مقاوم (نیتریل یا وینیل) هنگام کار با آن ضروری است.
- تماس با چشم: باعث سوزش شدید چشم می‌شود. در صورت تماس، سریعاً با آب فراوان شست‌وشو دهید.
- استنشاق: بخارات آن ممکن است باعث تحریک دستگاه تنفس شود. در مکان‌های با تهویه مناسب استفاده شود.
- بلع: بلعیدن آن می‌تواند باعث تهوع، سردرد و اثرات سیستمیک شود.
- آتش‌سوزی: DMSO قابل اشتعال نیست، اما در دمای بالا ممکن است تجزیه شده و گازهای سمی آزاد کند.
نکته مهم: همواره از DMSO با دقت بالا استفاده کنید و در صورت شک، با متخصص ایمنی مواد شیمیایی مشورت نمایید.
در پایان
DMSO یک ماده منحصر به فرد با خواص ویژه‌ای است که آن را در طیف وسیعی از کاربردهای علمی، صنعتی و پزشکی به کار می‌برند. اما به دلیل قابلیت نفوذپذیری بالای آن، کار با این ماده نیازمند رعایت اصول ایمنی دقیق است. اگر به دنبال یک حلال قدرتمند و همه‌کاره برای نیازهای تخصصی خود هستید،DMSO گزینه‌ای ایده‌آل خواهد بود.
اطلاعات تکمیلی
| مدل | Extra pure |
|---|---|
| حجم | 500ml, 50ml |
![IMED[1]](https://shop.aminbic.ir/wp-content/uploads/elementor/thumbs/IMED1-qcywcthuh0re37a702ag1fjn4jcz6e5yirj7ert3uo.png "IMED[1]")
