سدیم آلژینات
6,715,000 ﷼ – 42,660,000 ﷼
سدیم آلژینات یک پلی ساکارید خطی و یک کوپلیمر است که از جلبک دریایی قهوه ای تهیه می گردد و بخاطر داشتن خواصی چون تجزیه پذیری زیستی و ماهیت طبیعی بسیار مورد توجه قرار دارد.
شرح
سدیم آلژینات، نمک سدیم اسید آلژنیک است با فرمول تجربی C۶H۷NaO۶)n) که یکی از شناخته شده ترین اعضای گروه هیدروژل ها می باشد. آلژینات سدیم یک پلیمر آنیونی طبیعی است که معمولاً از جلبک دریایی قهوه ای (Laminaria) به دست می آید و از اسیدهای مانورونیک و گالورونیک تشکیل شده است. در حضور کاتیونهای دو ظرفیتی، اسیدهای گولورونیک از زنجیره های نزدیک، پیوندهای یونی ایجاد می کنند که منجر به هیدروژل آلژینات می شود. بعلاوه این ماده زیست تخریب پذیر و سازگار با محیط می باشد.
آلژینات معمولاً به شکل نمک هایی مانند نمک سدیم، کلسیم، پتاسیم و آمونیوم و همچنین به صورت استرهایی مانند پروپیلن گلیکول آلژینات استفاده می شود.
از آنجا که هیدروژل سدیم آلژینات در دما و pH پایین ایجاد می شود از این رو برای استفاده مولکول هایی مانند پروتئین ونوکلوئیک اسید و حتی سلول های زنده مناسب است.
به دلیل وجود گروههای هیدروکسیل و کربوکسیل آزاد در آلژینات، موجب افزایش قابلیت اصلاح و واکنش پذیری آن در واکنش های شیمیایی می شود
خواص فیزیکی و شیمیایی
نام ماده: سدیم آلژینات
فرمول شیمیایی: n(C۶H۷NaO۶)
چگالی: ۱.۶ گرم بر سانتی متر مکعب (در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد)
شکل ظاهری: پودر سفید رنگ
کاربردها
آلژینات به دلیل سازگاری زیستی، سمیت کم، هزینه نسبتاً کم و ژله ملایم در بسیاری از غذاها و کاربردهای پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. در صنایع غذایی، آلژینات به عنوان ضخیم کننده، ژل کننده، امولسیفایر، تثبیت کننده، بهبود دهنده بافت استفاده می شود. امروزه آلژینات به انواع مختلفی از مواد غذایی مانند بستنی، ژله، نوشیدنی های اسیدی، پانسمان، نودل فوری و غذاهای منجمد، کیک، شربت و غیره اضافه می شود.
اسید آلژنیک در برنامه های دارویی مورد استفاده قرار می گیرد، به عنوان حامل برای تسریع در تجزیه قرص برای انتشار سریعتر دارو، در لوازم آرایشی به دلیل عملکرد آن به عنوان ضخیم کننده و نگهدارنده رطوبت، به قرص اضافه می شود. به عنوان مثال، آلژینات با تشکیل یک شبکه ژل به حفظ رنگ رژ لب در سطح لب کمک می کند. از کاربرد های دیگر این ماده میتوان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
- به عنوان تثبیت کننده در اکثر صنایع
- جایگزین نشاسته و کاراژین
- نوشیدنیها
- محصولات لبنی
- محصولات یخ زده
- پرکننده و امولسیون
- افزودنی مواد غذایی طبیعی
- طعم سالاد
- محصولات کنسرو شده
- خواص دارویی، این ماده میتواند به انواع ژل تبدیل شود، (برای ساخت داروهای معده کاربرد دارد، یعنی هنگامی که ریفلاکس اسید در معده به وجود می آید، این ماده ژلاتینی در کنار آنتی اسیدهای معمولی عمل می کند و به عنوان مانعی برای جلوگیری از ورود اسید معده به مری عمل می کند.)
- در ساخت ژل در انواع سس ها (سس گوجه فرنگی)، ژل های دسری و پودینگ ها
- به عنوان لفاف خوراکی در برخی از غذاهای فرآوری شده
- به عنوان یک پوشش غذایی مناسب
- بیوتکنولوژی
- پزشکی
- عامل تشکیل فیلم و رشته در رنگ.
- صنعت نساجی
- به عنوان یک امولسیون کننده عمومی
- تولید لوازم آرایشی
هیدروژل های مبتنی بر آلژینات کاندیداهای بسیار امیدوارکننده ای برای استفاده به عنوان سیستم های دارورسانی و ایمپلنت های پزشکی هستند؛ زیرا از نظر ساختاری شبیه اجزای پایه ماکرومولکولی در بدن هستند و اغلب می توانند با حداقل تهاجم به بدن منتقل شوند. آلژینات یک کاندید عالی برای تحویل داروهای پروتئینی است، زیرا پروتئین ها را می توان در فرمولاسیون های مبتنی بر آلژینات تحت شرایط نسبتا ملایم که تغییر رنگ آنها را به حداقل می رساند، ترکیب کرد و ژل ها می توانند آنها را از تخریب تا زمان انتشار محافظت کنند.
روش تهیه سدیم آلژینات از جلبک
جلبک های دریایی با اسید رقیق شسته می شوند تا بیشتر نمک موجود در جلبک دریایی حذف شود. این توده در آسیاب چکشی خرد می شود. جلبک های دریایی تهیه شده با محلول کربنات سدیم در pH 10 ریخته می شوند، مایع در حالی که داغ است فیلتر می شود و محلول کلرید کلسیم اضافه می شود. رسوب آلژینات کلسیم روی مایع شناور می شود، فیلتر می شود، با اسید کلریدریک و اسید آلژنیک تیمار می شود. این اسید با کربنات سدیم خنثی می شود تا آلژینات سدیم ایجاد شود.
از آلژینات سدیم صنعتی جهت واکنش با نمک های دیگری مانند آلژینات های کلسیم و پتاسیم نیز استفاده می شود